Η ΕΝΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Μ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. ΚΑΒΒΑΔΙΑ

Standard

320869-pab26111Η «ΕΝΣΤΑΣΗ» ΤΟΥ Μ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. ΚΑΒΒΑΔΙΑ ( Ε.Ρ.Α 04/06/2010).
Η πεμτη μερα του αφιερωματος  με το οποιο το β’ προγραμμα της ελληνικης ραδιοφωνιας θελησε να τιμησει την ποιηση του Ν.Καββαδια, βρηκε τον  καημενο τον «Κολλια»

– αιωνια καταπωσφαινεται παρεξηγημενο απο τους επισημους ποιητικους μας κυκλους –  να  δεχεται ,(πεθαμενος αυτος), μιαν ακομη, απροσδοκητη ειναι αληθεια επιθεση,αυτη τη φορα, απο εναν θρυλο ,ολοζωντανο της συγχρονης στιχοπλοκιας και της τεχνης της ποιητικης ,τον μεγαλο μας Μ. Ελευθεριου.

Κουβεντες «βαριες», φτερουγησαν αιφνης στα ερτζιανα,για λαθος ταχατες «ασυγχωρητο» του Καββαδια ,(ασυγχωρητο απο τον κο Ελευθεριου φυσικα),που τολμησε τον «απιθανο»! και  «ανεπιτρεπτο για ναυτικο»!! στιχο του «Γουιλι του μαυρου θερμαστη απο το Τζιμπουτι» που ο Καββαδιας ειχε την «ατυχη»εμπνευση να τον βαλει να ερχεται στην καμαρα του «οταν απο τη βαρδια του την βραδυνη σχολουσε».Κι’ εδω ακριβως ειναι που «τσακωνει» ο κος Ελευθεριου  τον Κ να λεει πραγματα απαραδεκτα για ναυτικο,μιας κι ολοι ξερουμε – (κι’ αν δεν ξερουμε ,μπορουμε να μαθουμε,λεω εγω,διαβαζωντας το υπεροχο βιβλιο του Μπομπ Τρεηβεν «το πλοιο των νεκρων») –το απανθρωπο και σκληρο ωραριο ,δωδεκαωρο και βαλε οπου καμανε οι καρβουνιαρηδες στα πλοια γαλερες και κατεργα σωστα, των αρχων του περασμενου αιωνα.(Κατι σαν το ωραριο του ιδιωτικου τομεα στις αρχες του τωρινου αιωνα!).

Τον βαζει δηλαδη τον «μαυρο»το Γουιλι, να ερχεται στην καμαρα του μετα απο ενα θανατερο δωδεκαωρο σκληρης δουλειας στο καμινι των σαρανταδυο βαθμων,

(κατι σαν κεντρο Αθηνας τονΑυγουστο να πουμε),τον βαζει λοιπον να ερχεται στην καμαρα του και μαλιστα γελωντας!!! (αντι βλοσυρος και κατακοπος να παει για υπνο)

και σαν να μην εφθανε  αυτο να καθεται κιολας να χαζολογαει με τις ωρες :

« κι ωρες πολλες για πραγματα περιεργα μου μιλουσε»….

Ε, εινα ασχετος λοιπον ο Καββαδιας απ’ τη ζωη των ναυτικων αποφαινεται ο κος Ελευθεριου και ο μονος λογος που θα τον συγχωρουσε, (αλλα δεν τον συγχωρει ομως), ειναι το νεαρο της ηλικιας του, μιας  κι οταν γραφει αυτους τους στιχους ειναι ακομα τζοβενο και το μονο που θαξερε απο καραβια,  θαταν οι βαρκουλες  οι χαρτινες, που πονταριζε στην λιμνουλα του Εθνικου (του Βασιλικου τοτε) κηπου. Ο ιδιος ομως, (ο κος Ελευθεριου),τα ξερει «αυτα» απο πρωτο χερι καθως μας πληροφορει,μιας και ο πατερας του ηταν ο ιδιος θερμαστης.(Για ενα διαστημα τουλαχιστον  στην αρχη) .

Κι’ ως εδω λες ,«παει καλα», κατι η γνωστη παραξενια των ποιητων,κατι η ευαισθησια πουχε πατερα θερμαστη κι εζησε απο κοντα τη σληραδα της ζωης και την απανθρωπια της εκμεταλεψης , λες «παει καλα».

Καλα ,αν σταματουσε  το κακο εδω , μα ελα που η επιθεση συνεχιζεται και στο στοχαστρο μπαινει πια ολοκληρη η ποιητικη  του Καββαδια  δημιουργια , μα και αυτη του ακομα – ακομα η ναυτοσυνη!!

Ετσι αφου υπερτονιζεται η μεγαλοσυνη και το βαθος τουΣεφερη(σε μια υφερπουσα συγκριτικη αντιπαραθεση με  τη ρηχοτητα και τον ψευτοφτιασιδωμενο λογο του Κ  αραγε ;;) που, «για αυτο ειναι μεγαλος ποιητης»,γιατι απαλλαξε τον στιχο απ’ τα μαλαματα, (ο Σεφερης!!!), μαλαματα που σαν «ροζ οργαντινα»!!!! διακοσμουν ολακερο τον ποιητικο λογο του Κ. που « μεχρι το τελος της ζωης του , δεν εγραψε τι-πο-τα για τον πονο  και την σκληρη δουλεια του ναυτικου», που ειναι «αιμοπτυση πραγματικη»,τιποτε για την «εφιαλτικη» ζωη των ναυτικων… τιποτε απ’ οσα ο κος Ελευθεριουθαθελε ναχε γραψει.

Μαλιστα τα θεματα του «γλυκερα»!! και «τραλαλα»!!! μακραν απεχουν απ’ την πραγματικη ζωη των ναυτικων, διαλεγμενα επιτηδες  να μας «χαιδευουν τα αυτια και το μετωπο»κι ετσι χαυνωμενοι να θαμαζουμε ..βρε πως τα λεει  ομορφα αυτος ο Καββαδιας.!!!

Κατι προσπαθησε να ψελλισει το δυστυχο απο κατω ακροατηριο, σε υπερασπιση του κατακεραυνομενου «Κολλια», μα ποιος τωρα να κοιταξει στα ματια ενα γιγαντα πνευματικο (οπως βεβαιως πραγματικα ειναι ο κος Ελευθεριου) και τι να πει.

Κ’ ετσι αφεθηκε να συνεχισει λαυρος μεχρι το τελος ,οχι της δικης του ζωης ευτυχως (αρα εχει χρονο αν θελει να επανορθωσει) αλλα της εκπομπης αυτης.

Και η ΠΟΙΗΣΗ κε Ελευθεριου; Που ειναι η ποιηση μεσα σ’ ολα αυτα; Η ποιηση κε Ελευθεριου της οποιας ειστε  πραγματικα μεγαλουργος, που ξεχαστηκε αληθεια σ’ αυτον σας τον λογο ;

Συγχωρηστε με κε  Μανο , «μικρον εμε και σας μεγαλο»,μα ειναι σαν να κρατατε στα χερια σας  ενα  πινακα του Σαγκαλ και μονη σας παρατηρηση ναναι πως οι τραγοι δεν πετουν και οι αγελαδες δεν παιζουνε βιολι γιατι οι οπλες τους δεν ταιριαζουνε στα ταστα !!

Ισως η ποιηση και η θεματικη του Καββαδια να μην εχει τον ρεαλισμο της αρεσκειας σας,οπως καποτε εξαλλου η ποιηση και η θεματικη του Καρυωτακη, δεν πολυαρεσαν στον μπαρμπα Ρωτα τον Βασιλη,(θα θυμαστε την σχετικη επιστολη) μα τουτο δεν την ξεκαμει απο Ποιηση και μαλιστα με το Π κεφαλαιο.

Κανεις δεν ειπε πως ο Κ.ειναι ποιητης κοινωνικου ρεαλισμου, (αν και το ιδεολογικο του στιγμα ειναι σαφες) κι’ ειναι ακριβως αυτη η πλευρα του η ονειρικη, αυτη η μεθεξη αληθινου και ονειρωδους ,θρυλουμενου και υπαρκτου, που δινει στην ποιηση του Κ την ξεχωριστη συγκινησιακη της ταυτοτητα.

Ειναι ακριβως αυτο, που κανει τις αισθαντικες αυτες μπαλαντες των οπτασιων και των παραισθησεων τοσο αγαπητες σε ολους μας και φανταζομαι και σε εσας κε Μανο.Σαν ενα παραισθησιογονο μαζικο , ρομαντικο και αβλαβες  που αγκαλιαζει τις πεζες ζωες μας…σαν  ΠΟΙΗΣΗ  κε Ελευθεριου.

Ο ιδιος ο Κολλιας και να ζουσε ακομη, το πιο πιθανο να μην υπερασπιζοταν τον εαυτο του, οπως δεν θελησε να τον υπερασπιστει και τοτε  στο Μπειρουτ , οταν ο Σεφερης για μια παρεξηγηση ,σχεδον τον πεταξε στον δρομο απ’ τ’αμαξι.

«Κυριε η’ εσεις θα πρεπει να κατεβητε η’ εγω».. κι’ ο Κολλιας με την ταπεινοτητα  και την ευγενεια του λαικου απεναντι στην αυστηροτητα του αστου ,κατεβηκε εκεινος

.Φορες μου περναει απ’ το μυαλο ,αν κωφευε και αφηνε τον ασυνηθιστο Σεφερη να κατεβει μες τους κακοφημους εκεινους δρομους των Μπειρουτιανων μπορντελλων, μηπως η εμπειρια του αυτη δεν μας εδινε εναν ακομη «καλυτερο» ποιητικα Σεφερη στην συνεχεια…

Οσον δε αφορα την ευαισθησια του Καββαδια στην σκληρη και εφιαλτικα δυσκολη ζωη του ναυτικου, στην ζωη του δηλαδη, ας αφησουμε τον ιδιο να μιλησει:

«Καματος ειναι που μιλα στεναχωρα και καψα

πεισματικη και πεταξες χαρτι, φτερο, κλαδι

ομως δεν ειμαστε παιδια να πιασουμε την κλαψα

τι θαδινα – παψε Σεβαχ – για ναμουνα παιδι.

 

Αυγη ποιος δαιμονας Ινδος σου μολεψε το χωμα

Γυριζει ο ναυτης τον τροχο κι ο γυφτος τη φωτια

Και μεις που καναμε πετσι την καραβισια βρωμα

Στο πορτο θα κερδισουμε και παλι στα χαρτια.»

 

ΥΓ

Τα λιγα αυτα  λογια για  υπερασπιση του Ν.ΚΑΒΒΑΔΙΑ οπως αισθανθηκα να το κανω ,δεν στρεφονται σε καμμια περιπτωση εναντια στον αγαπημενο μου κο Μ.Ελευθεριου ,για τον οποιο τρεφω απεραντο και ανυποκριτο σεβασμο και θαυμασμο για το εργο και την προσωπικοτητα του,ο οποιος ομως διολου δεν με εμποδισε στην επιμερους αυτη κριτικη μου.

Ένα σχόλιο »

  1. Αγαπητέ Ilcornoα θερμά μου συγχαρητήρια για την παρέμβαση-ανάλυση σου για την συμπεριφορά του Μάνου Ελευθερίου απέναντι στον Ν.Καββαδία. Όπως έγραψες γίγαντας ο ΜΕ αλλά και ο Σεφέρης. Η συμπεριφορά όμως του Σεφέρη δεν με ξένισε γιατί γνωρίζω πολύ καλά της κοινωνικές του καταβολές και την στάση των αστών της εποχής εκείνης απέναντι στους απλούς ανθρώπους. Το σνομπάρισμα ήταν ο κύριος τρόπος επίδειξης της κοινωνικής και πνευματικής τους «ανωτερότητας». Ο ΜΕ όμως με πίκρανε όχι τόσο για την κριτική (κανείς δεν βρίσκεται πέραν κριτικής) αλλά για τα σαθρά του επιχειρήματα. Κάποτε υπήρξα εργάτης στο εξωτερικό και γνωρίζω από πρώτο χέρι τι σημαίνει να δουλεύεις δωδεκάωρο ή ακόμα και διπλή βάρδια (δεκαεξάωρο). Η διψά για κουβέντα είναι πολλές φορές πιο επιτακτική από το φαί ή τον ύπνο. Άλλωστε σε ξεκουράζει και σε χαλαρώνει. Αλλά το σχόλιο του ΜΕ είχε και τα διδάγματα του: Όταν η γίγαντες κάνουν λάθη τα λάθη τους είναι γιγαντιαία. Θα μου επιτρέψεις να σου αφιερώσω αυτό τον δεσμό όπου ο Γιάννης Ρίτσος λέι κάτι για την ποίηση. http://www.youtube.com/watch?v=xptAcInjEgg&feature=related

    • Αγαπητέ κε Καλαφάτη,
      ειλικρινά σας ευχαριστώ για τον κόπο που μπήκατε να σχολιάσετε το κείμενο μου, καθώς και για την ευγένεια που είχατε να μου αφιερώσετε τον παραπάνω δεσμό με την ομιλία του Ρίτσου.
      Από εσας κρατώ την ζεστασιά των λόγων σας και το θαυμασιο «Οταν οι γίγαντες κάνουν λάθη τα λάθη τους είναι γιγαντιαία» και απ’ τον μεγάλο μας Γιάννη Ρίτσο τη ζεστασιά της μνήμης του και το πολύ σοφό «Η ψευτοευπρέπεια του λόγου είναι τελικώς αναξιοπρέπεια »
      Σας ευχαριστώ.

  2. Συγχαρητήρια αγαπητέ Ilcorno για το ούτως ή άλλως έξοχο κείμενό σας και παρεπιμπτόντως καλώς ορίσατε στον αλληλεπιδραστικό διαδικτυακό χώρο της ευρύτερης «μπλογκόσφαιρας» 🙂 .

    Βρίσκω πολύ εύστοχες τις επισημάνσεις σας και αν και δεν ξέρω αν το έργο του ποιητή έχρηζε υπεράσπισης, πάντως αν μη τι άλλο, εκείνο που σίγουρα καταφέρατε είναι να σώσετε κάτι από τη χαμένη τιμή του «δύστυχου από κάτω ακροατηρίου»…

    Καλή συνέχεια αγαπητέ!

    • Ευχαριστω απο βαθος καρδιας αγαπητε αλληλε,το ζεστο σας καλωσορισμα μου δινει κουραγιο,
      αλλα και την διευθυνση του ομορφου blog σας για μια περιηγηση στους βαθεις και δημιουργικους προβληματισμους που ειναι διασπαρτο

Σχολιάστε